Malperek bê sansûr e

Malperek bê sansûr e, hay ji xwe hebin!

Listika Teatra Avesta "Araf/ Di Navbera Du Welatan De" ku ji aliyê Cîhan Şan ve hatiye nivîsîn û ji aliyê Aydin Orak ve tê lîstin, di salvegera kuştina Mûsa Anter de li Nisêbînê bi beşdarbûna bi hezaran kesan hate pêşkêşkirin.

Lîstika Arafê ku li Navenda Çanda Mîtannî rastî eleqeyeke mezin hat, ji ber ku di salona ku cihê pênsed kesî heye de cî nema, ji ber vê yekê bi riya sînevîzyonê bi hezaran kesan li derve jî temaşekirin. Lîstikvan Aydin Orak ku bi tena serê xwe dilîze, derhêneriya lîstikê jî kiriye, demek dirêj ji aliyê temaşevanan ve li ser piyan li çepikan hat xistin. Temaşevan carnan hestewar bûn, carnan jî ji kenan zikopişto bûn.

Lîstika ku ji aliyê Cîhan Şan ve hatiye nivîsandin, Aydin Orak derhêneriya wê dike, mûzîk Efkan Şeşen, dekor û kostum Amed Çay, asîstan Bîlal Bulut, Aram Dildar û lîstikvan Aydin Orak e. Derhêneriya dîmenan jî Huseyîn Karabey kiriye. Hevalê Apê Mûsa Canîp Yildirim piştî lîstikê nêrînên xwe wiha gotin: "Min di jiyana xwe de lîstikvanekî wisa ji xwe bawer, cesûr, li ser sehneyê nedîtibû, Xwedayê te heye Aydin Orak. Lîstikeke bêkêmasî, pir baş bû."

Di galaya lîstika "Araf / Di Navbera Du Welatan De" gelek siyasetmedar, hunermend, nivîskar û rojnamevan gihiştin hev. Hin ji wan ev bûn; Hevseroka DTP'ê û wekîla Mêrdînê Emîne Ayna, Aysel Tugluk, Gulten Kişanak, Selim Sadak, Şaredar Mehmet Tanhan, Yurdusev Ozsokmenler, Cîhan Sîncar, hevalê Mûsa Anter yê herî nêzîkî Canîp Yildirim, Huseyin Aykol, Halil İncesu, Murat Çelikkan, Serokê Enstîtuya Kurdî Ya Stenbolê Samî Tan, Gerînendeyê Giştî Yê Rojnameya Azadiya Welat, Yüksel Genç û gelek mêvan, hunermend, rojnamevan û siyasetmedar aleqeyek mezin ji lîstika Araf re nîşandan û pîrozbahiyên xwe bi taybetî ji lîstikvan Aydin Orak re vegotin.

Lîstika ku bi piştgiriya Konsolosxaneya Swêdê ya Stenbolê û Şaredariya Nisêbînê hatiye amadekirin, niha amedekariya galaya Stenbolê dike. Û herweha di destpêka sala 2009'an de jî li çend bajarên Swêdê wê tûrneyekê pêkbîne. 11'ê kewçêrê jî li Izmîrê wê derkeve pêşberî şanohezan.

Galaya lîstika şanoyê ya Teatra Avesta “Araf / Di Navbera Du Welatan De” ya li ser jiyana zanyarê kurd Apê Mûsa ku dê bi kesekî tenê bê lîstin, 20’ê ilonê li navçeya Mêrdinê Nisêbinê pêktê.

Lîstika ku ji aliyê Cîhan Şan ve hatiye nivîsandin, Aydin Orak derhêneriya wê dike. Dîsa Aydin Orak di lîstikê de rol digire. Turgay Tanûlkû şêwirmendiya projeyê dike. Derhênerê sînemayê Huseyîn Karabey jî derhêneriya vîdeoyên lîstikê dike. Wekî din kunyeya lîstikê wisaye; Alîkarên derhêner; Bîlal Bûlût, Aram Dildar, mûzîk Efkan Şeşen, ronahî u dekor; Ahmet Çay, efekt; Ozgun Yarar. Lîstika li ser jiyana nivîskar, rojnamevan û zanyarê kurd Mûsa Anter ku di sala 1992’an de hat kuştin “Araf / Di Navbera Du Welatan De”, 20’ê meha ilonê saet: 19.00’an li Nisêbinê li Navenda Çanda Mîttanî wê galaya wê bê lidarxistin. Herweha “Araf / Di Navbera Du Welatan De”, bi kurdî û tirkî weke pirt û k di Weşanên Do’yê de derket. Pirt û k heman rojê beriya lîstikê li standê wê bê firatin.

Navê lîstikê; “ARAF / Di Navbera Du Welatan De” ye. Naveroka lîstikê; Jiyana rewşembîrê kurd Musa Anter ya bi awayekî biyografîk e. Salên Anter ên dibistanê, girtîgehê… Proje bi tevahî jiyana begefendiyekî kurd ya ji mijarên kenawerî û dramê pêktê ye. Lîstik, jiyana Musa Anter a ku şahidiya 55 saliya Komara Tirkiyeyê kiriye wê bide nîşan. Herweha wê balê bikişîne ser kuştinên failê wan nediyar û kuştinên rewşembîran. Xebatkarên Teatra Avesta derheqê lîstikê de wisa dibêjin; “Lehengê me ku herdem ji bo kurd û kurdewariyê xebitiye û jiyana xwe li ser feda kiriye, divê ji kurd-tirkan re bê nîşandan. Di navbera Kurdistan û Tirkiyê de tim bûye pira aştiyê. Armanc ew e ku biratiya ku van rojan hatiye jibîrkirin dîsa em bibîrbînin. Em dixwazin nirxên kurdan yên hêja bi zimanê şanoyê nîşanî hemû cîhanê bidin.”

Teatra Avesta, yek ji grûbên bakûrê welat ku şanoya kurdî pêktîne ye. Dixwaze li ser dika şanoya kurd, ceribandineke biyografîk a Musa Anter bi awayekî modern û pêşketî nîşanî temaşevan û hûnerhezan bike. Xebatkarên Teatra Avesta wiha pê de çû; “Bi vê xebatê hêviya me ew e ku, em ji aliyê teknîkî, estetîkî û hûnerî ve li ser dika şanoya kurd, bi awayekî baş, xebatek serkeftî bikin. Herweha perspektîfa me ew e ku, em ne tenê ku kurd fêmbikin, em dixwazin ku xwe bigihînin zimanê hûnerê ku hemû mirov bi mîmîk û jestan têbigihîjin. Hemû gel yên ku bi kurdî nizanibin jî, ji me û lîstika me fêmbikin, him bicoş e, him hestewar bibe û him jî bifikire.”

Bi lîstika “Tu hem İshaq’î Hem Cemîl” komek ciwanî, di sala 2003’an de grubek bi navê Teatra Avesta damezirandin. Avesta grubeke serbixwe ye û projeyên xwe yê cihêreng dixwaze têxe şanoya kurdî. Lîstika bi navê “Rojnivîska Dînekî” ceribandina yekemîn a grubê ye. Grubê lîstika Nîkolay GOGOL ya bi nav û deng entegreyî şanoya kurdî kir. Teatra Avesta yekemîn kome ku lîstika GOGOL ya bi nav û deng “Rojnivîska Dînekî” wergerandiye kurdî û dilîze. Piştre lîstika Azîz Nesîn “Tu Ne Gara Yî” wergerande kurdî. Di gelek mihrîcanê çand-hûner û şanoyê ên navnetewî de derkete ser dikê. Niha ji bi lîstika “Araf” ê derdikeve ser dikê.