Brano,

Sipas ji bona we ku we ez jî nekirim parsek. Lê divê hûn ji min bawer bikin ku ez ê tu caran nebin parsek. Lê divê carna mirov rastiyê jî bêje. De îcar xwedê quweta we li ser serê kurdan kêm neke. Wêneyên min ê berê hûn dikarin di vê nivîsê de jî bi kar bînin.

Silav û rêz, ji karê were berdewamiyê dixwazim.

Çima rexne?

Bûbê ESER

"Di dinyayê de tu tişt nîne ko tekûz bît. Di hertiştî de, nemaze di karên nû dest-pêkirî de, pirê caran, kêmanî heye. Heke te ew kêmanî dîtin, hima dirêjî wan meke. Lê bixebite ko tu bikevî nav wan, arîkariya danîyan bikî û wan kêmaniyan biedilînî.

Hilweşandina sitûnekê hêsanî niye. Huner di rastkirina sitûna xwêl de ye."

Celadet Alî Bedir-Xan

Rexne ji bona pêşketina civatan e. Rexna ji bona şaş û çewtiyên pêşî li pêşveçûna civatan dike, dibe. Rexne ji bona serraskirna mirovan û tunekirina dîtinên çewt e. Loma jî jiyan bi xwe, di nava rexnan de ye. Eger di jiyanê de rexne tune bin, ew jiyan ne jiyan e. A girîng ew e ku mirov rexnan çawa bi kar tîne, ji bona çi dibêje. Li ser çi esasî têne holê. Bi karanîna rexnan, niyet û mebesta mirov çi ye, eşkere dibe. Ji ber vê yekê ye ku pêwîstiya rexnên dilsoz û rind hene. Erkên ronakbîran yek jê jî ew e ku dema rexneyek hate kirin, lazime li ser wê rawest in. Lê bikolên da ku ew ji bona çi hatiye kirin, fêr bibin. Ew mijarên dibin hedefa rexnan, dibê bi awayekî zelal bêne diyarkirin ku mirov bikaribe wan bi hevre çareser bike.

Loma dibêjim; pêwîst e, ew kesên ji xwe re dibêjin; ez ronekbîr im, civaknas im û siyasetmadar im, ji merheleya rexnên ne cih de derkevin û ji bona rexnên baş ku bikaribe civatê bi pêşde bibe, bikevin nava hewldanan. Her wisa jî divê ew rexnên ji terefê gel û kesên dilsoz de tên, guhdarî bikin. Li ser kêmaniyên heyî û ji bona karên hevbeş munaqeşeyên taze vekin. Di nava xwe de, di nava gel de têkevên rê û rêbaza hevtêkiliyan. Da ku zûtirîn rêya xebatên bi hevre, yên qenc û delal ji bona gelê xwe têxin jiyanê. Her wisa ji ew hevtêkiliyên mirovan wê bibe egera çareserkirina problemên heyî.

Lê çi mixabin hin henin, xwe weke kesên bi derd û êşên gelê xwe ve mijûl dibin, rêdidin û di eslê xwe tu karekî nakin. Lewra jî kesên weha tim xwedî rexnên ne di cih de ne. Lewra jî gilî û gazind bûne perçeyek ji jiyana wan. Kesên weha ji her tiştekî nû ku dest pê dibe, gazin dikin. Ji her pêşketineke nûjen ditirsin. Lewra jî kesên weha ji damezrandina saziyên neteweyî û ji afirandinên nû bi tirsin. Bi teybetî di civatên paşdamayî de kesên weha bi  eşkereyî tiştên baş diparêzin lê  bi dizî jî ji bona ew nûjenî bi ser nekeve çi ji wan tê dikin.

Rexne  jî rûmeteke xwe, cih û qîmete xwe heye. Dema mirov di tiştekî de kêmaniyek dît, li xebatên şaş rast hat, mirov rexna bike, di cih deye. Lê divê mirov bizanibe ku rexnan çawa bi kar bîne. Di rexnan de divê mirov cih û zemanê wê jî baş bizanibe da ew rexne nebe egera nebaşkirina kesan, dem û dezgehên neteweyî.

Eger em bixwazin başûrê welatê me bikeve nava civatên modern û pêşketî, divê mirov bi her awayî ji dem û dezgehên xwe re bibe alîkarî da ku ew jî karên xwe rehet bikin. Lê eger mirov di wan karan de kêmanî dît, divê mirov bi awayekî baş, qenc û çêker rexne bike da ku ew rexne cihê xwe bigere. Tiştê çewt û şaş rast bibin.

Îro  rewşa welatê me ê azad di rewşeke teybetî de derbas dibe. Di nava vê taybetmendiyê de jî divê mirov hay ji xwe û rexnên xwe hebe ku zerarê nede dem û dezgehên xwe. Divê mirov di rexnên xwe de tenê wan tiştên li gor xwe şaş dibîne rexne neke. Eger mirov xwest tiştekî rexne bike divê mirov baş li ser wê rawest da ku kar û zerara wê dê çibe, hesab bike. Rexneyên serûber ji fêdê bêtir wê zerarê bide xwediyê xwe û welatê azad.

Lê çi mixabin ku hin henin ji bona xebatê nekin û rehetiyan wan xerab nebe, ew tim di nava rexnan de ne. Bi tonan rexnan dikin ku çima kar neyê kirin. Bi sedan pêşniyaran tînin û dibên bila xebateke weha (li gor xwe şiklekî didinê) bê kirin. Lê çi ecêb e ku kesên weha bi xwe tucarî di nava hin karên ew bi xwe pêşniyar dikin de jî xuya nakin.

Hevalno, hogirno, dost û hevwelatîno! Îro rewşa welatê me ê azad pir zelal û eşkere ye. Astengî û sergêjiya ku îro welatê me di navdeye diyar e. Dijminên me çawa dixwazin vî perçê azad ji holê rakin, xuya ye.  Loma jî gelek ji kesên me îro kor bûne, kerr bûne, lal bûne. Mejiyên wan tevli hev bûne ku wan astengiyên li pêşberî welatê wan e nabînin. Ji ber vê ye ku ez dibêjim; ji bona kesên me yên weha, çavên ku bikaribe dûr bibînin, rengên cûrbe cûr ji bona gelê xwe hilbijêrin pêwîst e. Guhên dûr bibihîzin, xweş guhdarî bikin û çewt fêm nekin, bo me lazim e. Zimanekî rind, delal, xweş û mejiyakî neteweyî, me divê.  Hewcedariya me bi rexneyên dilsozane ku wê fêda wan ji pêşketina gelê me re hebin, heye. Pêkanîna wan di destên ew kesên ku dibêjin; em nivîskar in, ronakbîr in, rêber in, siyasetmadar in, hunermend û ozanên vî welatî de ye.

Eger van kesên me li hev bicivin, ji dêlva rexnên ne di cih de bikin, bêjin ku em ê çawa alîkariya perçê azad bikin, rawest in, wê baştir be. Hûn bawer bin, ewên di demek kin de rêyên ji bona pêşdeçûna welatê xwe  bibînin. Pêwîstiya van kesên me, ji dêlva rexnên ne di cih de bikin, li gel pêşniyazên xwe yên baş, dîtinên xwe yên rast  û ji bona welatekî demokratîk, bînin zimên, heye. Îro ji bona ji nû de avakirina vî welatê me kar û xebat divê. Eger em, nivîskar, rewşenbîr, hunermend û ozanên vî welatê azad bi hevre li hemberî hemû astengên li pêşberî gelê me ne, rawestin, em ê wê demê bibin xwedî welatekî pêşketî.

Bila neyê ji bîr kirin ku li cihanê ji me kurdan pê ve tu neteweyekî weke me ku bi nufûsa xwe qelabalix û hîn piraniya erd û xelkê xwe  azad nekiribin nema ne. Azadî heqê me ye jî. Em jî bi hevre xebat bikin, hewl bidin, ji dêlva rexnên ne di cih de, xwe bera nav qada xebatê bidin. Ji ber ku hîn sê perçên welatê me nehatiye azadkirin. Ji bona azadiya wan, divê em vî perçê azad bi pêşve bixin, xurt bikin da ku sibê ev ji bona yên din bibe alîkarî.

Mirovên me yên zana û têgihiştî gelek in. Hunermend û ozanên me pir in. Rêberên me hindik bin jî, dema em, li gor dîtin û nerînên wan î ji bona gel pêşkêş dikin, xwe bi rêz bikin û xwedî lê derkevin û wan di nava gel de belav bikin, wê serketin ya me be.

08/10/2007- Başûrê Kurdistanê