Sayin LOTIKXANE

(Bi kerema xwe vê nameya min bigehîne Zinar Qelemşor)

 Rêzdar Zinarê Qelemşor!

Kêfa min pir ji nivîsên te re tê. Ji ber ku wan generalên pozmezin, copê reş xistine min, şûşa qola û şîşa hesinî jî hin caran...

Tiştê ku kêfa min ji nivîsên te dide şikandin, tenê bêjeyek e, ev jî dewşîrme ye. Te di vê nivîsa xwe ya li jêrê de weha gotiye:

"Welhasil, Encumen-î Daniş, Dostlar Meclîsî, Ergenegû, JÎTEM û dewleta sererd û binerd tev ji bin serê van generalên pozmezin û dewşîrme derdikevin wesselam."

Ev peyv, ji sê peyvan hatiye holê: dew + şîr + me.

Gelo peyvika dew tê çi wateyê?

Gelo peyvika şîr tê çi wateyê?

Gelo peyvika me tê çi wateyê?

Di zimanê Kurdî de, peyvika dew ew vexwarin e ku ji mast çêdibe. Eva di vir de, ne dew e.

- Ez qurban, çima tu xwe wisa nezan dixî devê "zane"yan?

- Ez bi heyran, çima tu peyveke ku xalis-muxlis Kurdî ye, xirab dikî?

Min hêj di dawiya salên 60î de, munaqeşeya li ser "dewşîrme"ya te kiriye û bi sedan kesên zana ji bav û kalên min û te weha gotine min: Osmaniyan zarûkên şîrmij ên xeyrî muslim/yên bêxwedî dianîn û didan dayînan heta ku dibûn 5-6 salî. Ji zarûkên weha re digotin: Devşirme. Ev peyv ji "dev"û "şîr" û "me"ya Kurdî afiriye. Yanî devê wî/wê di şîrê me de ye.

Îcar dema tîpa "î"yê dikeve nava peyvan, dibe "i". Ev peyvika te jî bûye devşirme.

Di Farisî de gulîstan, di Kurdî de gulistan. Di Farisî de Kurdîstan, di Kurdî de Kurdistan.

Hêvîdar im ku tu careke din bêbextîyê li peyveke Kurdî ya din nekî.

Silav û serkeftin...

Xwendevanekî te

19/02/09